วันที่ 21 มิถุนายน 2568
นายธานี ทรัพย์มูล นายกองค์การบริหารส่วนตำบลโพธิ์ตรุ ได้ให้เกียรติเป็นประธานในการเปิดโครงการส่งเสริมการเรียนรู้สมุนไพรและการปรุงยาตำรับพระโอสถพระนารายณ์ ระหว่างวันที่ 21-22 มิถุนายน 2568 ณ ศูนย์ศึกษาและพัฒนายาในตำราพระโอสถพระนารายณ์ ตำบลโพธิ์ตรุ อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี โดยวิทยากรได้รับเกียรติจาก คุณเครือวัลย์ ก้านลำไย คุณพระระวี เอี่ยมปา และนางสาวศิริลักษณ์ พิมพ์ศร ในการบรรยายความรู้เชิงปฏิบัติการ เรื่อง สมุนไพรตำรับพระโอสถพระนารายณ์ และ การทำพระโอสถพระนารายณ์ น้ำมันมหาจักร ยาทาพระเส้น
ตำรับโอสถพระนารายณ์ มีในสมัยอยุธยาและมีการรวบรวมตำรับยาไว้ถึง 81 ขนาน เป็นยาที่ปรุงถวายพระนารายณ์มหาราช และพระบรมวงศานุวงศ์ ประโยชน์ที่ประจักษ์ชัดคือยาไทยนั้นเป็นยาที่ปรุงจากเครื่องยาหลายๆ อย่างรวมกัน ตัวยาแต่ละอย่างในตำรับทำหน้าที่แตกต่างกันไป มีทั้งที่เป็นตัวยาหลักที่แสดงฤทธิ์ ตัวยารองหรือยาช่วย ทำหน้าที่เสริมฤทธิ์หรือลดความเป็นพิษของตัวยาหลัก แต่ละขนานมีสรรพคุณแตกต่างกันไป
ผลิตภัณฑ์ตำรับโอสถพระนารายณ์เป็นการพัฒนาสูตรยาทาพระเส้นตำรับโอสถพระนารายณ์ ประกอบด้วยตัวยาสำคัญ 13 ชนิด เดิมเป็นยาน้ำใช้ทาบริเวณที่มีอาการของโรค สรรพคุณแก้เส้นผิดปกติ แก้ลมอัมพาต แก้ลมปัตคาด แก้ตะคริว แก้จับโปง แก้เมื่อยขบทั้งหลาย ตำรับโอสถพระนารายณ์มิได้เป็นเพียงภูมิปัญญาไทยที่เกี่ยวกับการแพทย์แผนไทย หากแต่ยังสะท้อนถึงการผสมผสานตำรับยาสมุนไพรในการแพทย์แผนไทยเข้ากับการแพทย์แผนปัจจุบันได้อย่างลงตัวอีกด้วย
